به نقل از «تسنیم»

نشست علمی تاریخ شفاهی «شیوه و روش پژوهش یا قالب و گونه‌ی نگارشی» برگزار شد

تاریخ انتشار: ۱۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۲۲۶۰۰

نشست علمی تاریخ شفاهی با عنوان «شیوه و روش پژوهش یا قالب و گونه‌ی نگارشی» در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد. - اخبار فرهنگی -

نشست علمی  تاریخ شفاهی با عنوان «شیوه و روش پژوهش یا قالب و گونه‌ی نگارشی» با حضور غلامرضا عزیزی، یحیی نیازی، مصطفی نیکنام، محمدرضا جمالی معاونت آموزش و پژوهش موزه و جمعی از علاقمندان، راویان و صاحبنظران حوزه تاریخ شفاهی در سالن قصرشیرین موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این جلسه مباحثی از جمله، تفاوت‌های خاطره و تاریخ شفاهی و شیوه‌های پرداختن به آنها در تالیف کتاب و اسناد، سندمحوری درتاریخ، ویژگی‌ها و تفاوت‌های راوی و محقق، اشراف محقق به موضوعات مرتبط با تحقیق، گویاسازی خاطرات و اسناد، صبور بودن محققان در تحقیقات، تدقیق اطلاعات، انتخاب نوع راوی متناسب با موضوع تحقیق و ... بحث و بررسی شد.
در ابتدای این نشست دکترعزیزی گفت: مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی در دامنه اختلافات خیلی با هم تفاوت ندارند. مشکل از جایی شروع می‌شود که هر دو گروه می‌خواهند با هم مفاهمه کنند. بن مایه مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی رویدادهایی می‌باشد که در گذشته بر فرد اتفاق افتاده، شاهد و ناظر بوده است.

نویسنده کتاب "زلال": دهه 80 و 90 اوج شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان بود

وی ادامه داد: در این دو حوزه نحوه اخذ و گردآوری اطلاعات متفاوت است. در خاطره نویسی فرد محور قضایا است. ممکن است خاطرات خودنوشت و روزانه باشد، بعد از یک دوره‌ای نوشته بشود. در خاطره آن چیزی که برای فرد مهم است، چه شیرین و چه تلخ، گفته می‌شود. در خاطره نویسی تک گویی اتفاق می‌افتد اما در مصاحبه تاریخ شفاهی خصلت تک گویی به مکالمه و مباحثه تبدیل می‌شود. مصاحبه کننده در نقش مورخ حاضر می‌شود. مدام با سوال کردن از شاهد عینی می‌خواهد خاطره را بگوید. در این حوزه مصاحبه گر مدام پرسش می‌کند و در بازآفرینی تاریخ نقش فعالی دارد. مصاحبه کننده در نقش مورخ به خاطرات کسی که صحبت می‌کند، عمق می‌بخشد.این‌ها باعث می‌شود مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی متفاوت باشند، گرچه سرشت هر دو یکی است.
عزیزی افزود: کسانی که مصاحبه تاریخ شفاهی کار می‌کنند برای راستی آزمایی از دو ابزار نقد درونی و نقد بیرونی استفاده می‌کنند. نقد درونی یعنی اجزای خبر را بررسی می‌کنند و نقد بیرونی یعنی آیا این حرف که راوی یا مصاحبه شونده می‌زند از لحاظ منطقی قابل افتادن است یا خیر؟ در این نوع نقد منابع هم عصر و روایت‌های دیگر را بررسی می‌کنیم. مصاحبه‌های تاریخ شفاهی نظم تاریخی دارند. خاطره نویس آن چیزی که برایش مهم است را می‌گوید و محقق در مصاحبه تاریخ شفاهی آن چیزی که مخاطب و جامعه محققان می‌خواهند را بیرون می کشند.
وی گفت: تفاوت دیگر مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی ژانر آن‌ها می‌باشد. خاطره نویسی با قلم روان، برش‌های زمانی و فراز و فرودهایی که دارد ژانر آن ادبیِ می‌باشد ولی مصاحبه تاریخ شفاهی اینطور نیست، در این قالب متن برای تاریخ نگاری نوشته شده است و مصاحبه کننده به دنبال خلق تاریخ نگاری می‌باشد.
غلامرضا عزیزی افزود: جنسیت در راوی تفاوت دارد. خانم‌ها در بازگویی خاطره جزئیات بیشتری را بیان می‌کنند و آقایان نکات کلی را به یاد می‌آورند. دو قالب مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی در بازآفرینی گذشته با هم تفاوت دارند که در این بازآفرینی خاطره نویسی به ادبیات و مصاحبه تاریخ شفاهی به تاریخ چشم دارد.

گفت‌وگو با نویسنده‌ نوقلمی که می‌گوید در همه ابعاد دلبسته شخصیت شهید چمران است

یحیی نیازی در ادامه این نشست گفت: بین مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی تفاوت ماهوی وجود دارد. ما یک مثلث داریم که یک ضلعش محقق، ضلع دیگرش راوی و موضوع است. در این مثلث محور اصلی محقق است. محقق باید علاقه‌مند بوده و استعداد پژوهش داشته و بر موضوع مسلط باشد. در واقع محقق نسبت به آن چیزی که قرار است گفته بشود باید چند گام از راوی جلوتر باشد. محقق باید صبور بوده و کنترل کننده خوبی در جلسات مصاحبه باشد.
وی افزود: در خاطره مقطع را در نظر می‌گیریم. مثلاً در مقطعی از زندگی سرباز بوده و زخمی شده، خاطراتش را می‌گوید. در مصاحبه تاریخ شفاهی سند محوری مورد تاکید است اما در خاطره نگاری اینطور نیست. روش مصاحبه تاریخ شفاهی جنسش به تاریخ و خاطره به ادبیات نزدیک است؛ به همین دلیل خاطره جذابیت بیشتری دارد. تاریخ شفاهی پایه پژوهشی دارد. خاطره عام تر و فراگیر تر است و تاریخ شفاهی منجسم تر است و باید بتواند به موضوعات تاریخ نگاری کشور کمک کند.
انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: ادبیات دفاع مقدس هفته دفاع مقدس سبک زندگی ایرانی اسلامی نویسندگان ادبیات مقاومت ادبیات دفاع مقدس هفته دفاع مقدس سبک زندگی ایرانی اسلامی نویسندگان ادبیات مقاومت آن چیزی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۲۲۶۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همایش علمی تاریخ، فرهنگ و جغرافیای خلیج فارس برگزار شد

به گزارش خبرنگار مهر، رئیس دانشگاه فرهنگیان استان بوشهر ظهر سه شنبه با تبریک فرا رسیدن روز ملی خلیج فارس در این همایش علمی با اشاره به مختصات جغرافیایی خلیج فارس اظهار داشت: روز خروج پرتغالی ها از خلیج فارس به نام روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است و همه ایرانیان این روز بزرگ شمرده و در محافل علمی کشور نیز همایش های مختلفی در این راستا برگزار می شود و این اهمیت این روز بزرگ را می رساند.

رضا درویشی گفت: خلیج فارس یک سرمایه ارزشمند و یک گوهر گرانبها برای ما و کشورهای حوزه خلیج فارس است؛ این آبراه سومین خلیج بزرگ جهان است و خلیج فارس برای کشورهای پیرامونی آن نقش حیاتی دارد.

درویشی بیان داشت: بیشترین مرز را با خلیج فارس کشور جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای پیرامونی آن دارد و رودهای بسیاری در جنوب ایران در استان خوزستان، بوشهر و هرمزگان به این آبراه استراتژیک می ریزد.

ااین استاد جغرافیا با بیان اینکه بیش از ۲۰۰ چشمه در زیر خلیج فارس وجود دارد و حدود ۵۰ چشمه از سواحل خلیج فارس روانه آن می شود، خاطرنشان ساخت: خلیج فارس عمق زیادی ندارد و متوسط عمق آن ۵۰ متر و بیشترین عمق آن حدود ۹۳ متر و عریض ترین بخش خلیج فارس در حدود ۳۰۰ کیلومتر است.

درویشی ادامه داد: بنادر ما در حوزه خلیج فارس نقشی بسیار حساس و حیاتی برای کشور دارند و تنها بنادر رودخانه ای این پهنه آبی یعنی خرمشهر و آبادان در کشور ایران قرار دارند.

وی اضافه کرد: خلیج فارس از بعد نظامی و اقتصادی برای تمام کشورهای پیرامونی خود نقش حساسی دارد و بیش از ۲۵% از نفت جهان از این آبراه تامین می شود و وجود تنگه هرمز در نقطه ابتدایی آن برای کشور ما نقش راهبردی دارد.

رئیس دانشگاه فرهنگیان استان بوشهر گفت: تمام بنادر حوزه خلیج فارس در استان های جنوب ایران نقشی کلیدی و تعیین کننده در اقتصاد کشور ما دارند و نسل جوان ما باید اهمیت این شاهراه آبی جهان را به خوبی واقف بوده و دانشجومعلمان به عنوان معلمان فردای کشور ما در این عرصه نقشی اساسی دارند؛ چرا که خلیج فارس هویت تاریخی ماست.

یک نویسنده، پژوهشگر تاریخ و استاد دانشگاه های استان بوشهر نیز در این همایش اظهار داشت: ما ۵ هزار سال تاریخ مکتوب داریم اما متاسفانه از این تاریخ مکتوب سهم کاوش های باستان شناسی که بیانگر زندگی آن زمانی مردمان این سرزمین در حاشیه خلیج فارس باشد، حدود ۵ درصد است و این جای تاسف دارد.

غلامحسین نظامی گفت: ما چگونه باید خلیج فارس را بشناسیم در حالیکه در زمینه باستان شناسی خلیج فارس کار عمده ای نکرده ایم در حالی که کشورهای غرب خلیج فارس فوق العاده در حال کار در این حوزه هستند.

نظامی بیان داشت: شخصیت های علمی جهان و حتی حوزه خلیج فارس که من با برخی از آنها گفتگو داشته ام به اسم جعلی آن اعتقاد ندارند و این تنها مصلحت سیاسی برای آنهاست که در حال دنبال کردن این روند هستند.

وی با بیان اینکه ایرانیان در حاشیه خلیج فارس مرزداران و حافظان تاریخی کشور و این پهنه آبی هستند و در طول تاریخ در برابر بیگانگان ایستاده و مقاومت کرده اند، ادامه داد: مردمان سیراف این استان در قرون اولیه اسلامی به تجارت با مناطقی از چین می پرداختند که این نشانگر توانمندی دیرینه دریانوردان ما در دریانوردی است.

نظامی تصریح کرد: بوشهر در دوره قاجار تبدیل به یک بندر ترانزیتی شد و بندری در تراز بین المللی بود و ۹ کشور در این بندر کنسولگری داشتند و ۱۱ خط کشتیرانی در آن وجود داشت.

در این همایش محمدی باغملایی از اساتید هیات علمی دانشگاه نیز شعری در توصیف خلیج فارس خوانش کردند و مرضیه سادات موسوی نیز به نقالی در وصف مبارزین بوشهری در جنگ با استعمارگران انگلیسی پرداخت.

کد خبر 6093098